8 februari 2022 Nieuws

Een essentiële plek in de samenleving voor ouderen ontwerpen

Nederland vergrijst in snel tempo. We zien de vraag naar zorg toenemen, terwijl zorgorganisaties nu al kampen met tekorten in personeel. Dit leidt tot de ontwerpvraag die ActiZ stelt in What if Lab: Connected Generations: ‘What if… de samenleving zo is ontworpen dat het leven van pluriforme groepen ouderen (in de buurt en in verpleeghuizen) een vanzelfsprekende wezenlijke plek in de samenleving heeft?”

Het creëren van deze wezenlijke plek omvat een scala aan facetten, van fysieke omgeving, technologische ondersteuning, sociale structuren en maatschappelijke opvattingen. Dit faciliteert een nieuwe blik voor de zorg van ouderen. Het is een maatschappelijk vraagstuk voor de hele samenleving. Deze blik passen We are Social Rebels en Studio Anne Ligtenberg toe op twee gebieden: Woonvormen en Sociale producten/Diensten.

In dit Lab staat wederkerigheid tussen generaties centraal. Tijdens Dutch Design Week 2021 (DDW21) voerden de ontwerpers belangrijke gesprekken met bezoekers uit verschillende generaties. Deze gesprekken zorgden voor belangrijke informatie en kennis die de ontwerpers meenamen in hun concepten. Lees hieronder de concepten die de twee studio’s aan ActiZ hebben gepresenteerd.

De BuurtWoongroep

We are Social Rebels heeft zich de afgelopen periode gestort op dit maatschappelijke vraagstuk met een focus op woonvormen. Zij presenteerden De BuurtWoongroep, een flexibele woongroep verspreid door de buurt. Deze woongroep bestaat uit mensen van verschillende generaties die een sociaal netwerk vormen, naar elkaar omkijken en samen dingen ondernemen. Wat hen bindt? BuurtWoongroepleden beheren samen plekjes in de buurt en delen ruimtes met elkaar.

Menukaart De BuurtWoongroep


De bedoeling is dat de leden samen verkennen wat zij nog missen in de buurt. Zijn er voldoende ontmoetingsplekken? Is er een plek die kan dienen als gemeenschappelijk woonkamer en waar activiteiten kunnen plaatsvinden? Met behulp van de buurtmenukaart kiezen de leden vervolgens welke ingrediënten zij willen toevoegen en beheren in de buurt.

Kortom, het concept ‘de BuurtWoongroep’ creëert een hogere sociale cohesie in de buurt tussen jong en oud en stimuleert het delen van woonruimtes. Deze optelsom zorgt ervoor dat ouderen langer en actiever in de buurt kunnen blijven wonen.

Wat wil jij later worden als je ouder bent?

Studio Anne Ligtenberg heeft zich gericht op het gebied van Social Producten/Diensten. Hierbij hebben de ontwerpers gefocust op het geven van goede voorbeelden over de oude dag om mensen hier goed op voor te bereiden. Het gesprek over je oude dag moet realistisch zijn, maar het moet ook gaan over kansen zien. Dit gesprek wil Studio Anne Ligtenberg initiëren met een kaartspel. Er is gewerkt aan een tool dat mensen laat kijken naar ouderen en hun eigen oude dag op een toegankelijke en bijna luchtige manier.

De personages van het kaartspel

Tijdens het kaartspel kruipt iedereen in het leven van een personage, een senior met eigen interesses en adviezen. Daarnaast krijgen de spelers een uitdaging, die alleen is op te lossen door samen te werken met een ander personage.

Voor de meeste mensen is het confronterend om na te denken over hun oude dag. Het roept negatieve connotaties op. Door middel van dit kaartspel komt het gesprek op gang en kunnen de mensen van oudere generaties adviezen geven en hun ervaringen en kwaliteiten delen.

Positieve reacties

Verschillende ActiZ-leden gaven hun feedback en leverden tips voor het vervolg van deze projecten. Ronald Schmidt, vicevoorzitter van ActiZ, heeft een grote glimlach op zijn gezicht na de presentaties. “Het is zo inspirerend om hier met z’n allen over te praten. Als de zorgvraag in de toekomst verdubbelt en het aantal medewerkers neemt drastisch af, dan redden we het alleen als we met elkaar nieuwe oplossingen vinden. Design Thinking vanuit jonge ontwerpers helpt enorm hierbij. We moeten dit samen met de hele maatschappij doen.”